De hunkering naar verbinding en aanraking

Het is de Vlaamse psychiater Dirk de Wachter (maart 1960) al jaren glashelder: onze samenleving mist verbinding en aanraking.

De mens waant zich ongezien en ongehoord. Dat heeft volgens De Wachter te maken met een wereld die almaar complexer is geworden. Voor kwetsbare mensen wordt het te moeilijk. Velen voelen zich daardoor niet meer betrokken. Het is daarom aan de politiek een oproep om in dialoog te blijven met de bevolking. “Zolang we kunnen spreken gaan we niet vechten”, aldus De Wachter.

Waar verloren we toch die verbinding met elkaar? Onze westerse wereld zet erg in op zelfredzaamheid en heeft “IK” als hoogste ideaal. Op zich is er niets mis met ruimte voor autonomie, als het maar niet ten koste gaat van verbondenheid. “Een goed functionerend mens is enerzijds iemand die zelvig kan zijn, en anderzijds in verbinding staat met de ander.” De mens die tijdens zijn leven voortdurend onrust ervaart zoekt naar houvast, en grijpt naar zelfhulpboeken, spiritualiteit, religie of een mix van dat alles. De Wachter: “Daar is op zich niets mis mee als je maar niet terug geworpen wordt op jezelf. Het is heel wenselijk dat bijvoorbeeld spiritualiteit uiteindelijk uitmondt in verbondenheid met de ander. Het is ook steeds gangbaarder om naar een psycholoog te gaan. Zorgzaam zijn, luisteren, tijd vrij maken voor elkaar, dat moet niet voorbehouden zijn aan hoogopgeleide mensen tegen betaling! “, aldus De Wachter.

Hoe fijn is het als er bij narigheid in je leven (dood, verlies ) je je verbonden voelt met mensen om je heen. “Wij gaan voor je zorgen”, dát vermenselijkt. We hebben nood aan verbinding, lijfelijk vastpakken.

Ik leerde vroeger op school dat de mens een sociaal wezen is. Tijdens de Coronacrisis ontstond het woord huidhonger niet voor niets. Van hoe dichtbij willen we ervaren?

Laten we elkaar wat meer omarmen!

juli 2024

De eigenschappen van de ander

Elk contact met een ander mens heeft de potentie een spiegel voor je te zijn. Als ik bijvoorbeeld iemand ‘eigenwijs’ vind moet ik voor mezelf maar eens nagaan of ik op sommige mensen wellicht een soortgelijke indruk maak.

Niet zelden is het namelijk zo: de eigenschappen waar je je bij een ander het meest aan ergert , overeenkomen met de karaktereigenschappen die je bij jezelf het hardst ontkent. Zodra je je eigen schaduwkanten leert accepteren zul je minder de neiging hebben om een ander af te wijzen.

Ik heb me voorgenomen om voortaan toch even tot 10 te tellen of een adempauze in te lassen.

Omgaan met boze burgers, ouders, klanten en patiënten

Tweehonderdduizend medewerkers in Nederland hebben regelmatig te maken met verbale, non-verbale, fysieke of psychische agressie. Het gaat daarbij vooral om conflictgedrag als intimidatie, lichamelijk geweld en pesten. Conflictexpert Caroline Koetsenruijter schreef hierover een boek – “Jij moet je bek houden!” – over de omgang met boze burgers, ouders, klanten en patiënten. Door de coronacrisis is het agressieprobleem alleen maar groter geworden. Veel mensen staan voortdurend in de alarmstand. Ze zijn oververmoeid en hebben een korter lontje en langere tenen.

“Medewerkers die vaak te maken krijgen met agressie, moeten voldoende training en ondersteuning krijgen”, aldus Koetsenruijter , “90% van de conflicten gaat niet over de inhoud maar wordt veroorzaakt doordat mensen afhankelijk zijn, onzekerheid of onrecht ervaren, geen nee willen accepteren, heel assertief zijn of alleen maar bezig zijn met hun eigen belang.” Wanneer je geen training krijgt in de omgang met dit soort conflicten, communiceer je maar op goed geluk. Je weet dan bijvoorbeeld niet wanneer je iemand moet proberen te kalmeren en wanneer je beter kunt begrenzen.

Bekijk de ander met tederheid

“Ik vertrek regelmatig bij een feestje met hetzelfde besef”, zegt de Amerikaanse schrijver David Brooks (62). “En dat is dat niemand me ook maar één vraag heeft gesteld.” De afgelopen jaren is hij gaan letten op wie nieuwsgierig is naar de ander, en wie niet. Zijn conclusie: 30% van de mensen die hij tegenkomt is een vragensteller, 70% is dat niet.

in zijn onlangs verschenen boek De kunst van mensen kennen – Hoe je de verbinding aangaat en elkaar echt kunt begrijpen , omschrijft Brooks die laatste groep als Verkleiners. “Verkleiners geven mensen het gevoel dat ze klein zijn en niet worden gezien”, schrijft hij. “Ze zijn zo druk met zichzelf bezig dat ze geen oog hebben voor anderen.” Tegenover de Verkleiners staan de Verlichters. “Verlichters zijn juist onstuitbaar nieuwsgierig naar anderen. Ze weten waar ze op moeten letten en kunnen op het juiste moment de juiste vragen stellen. Ze richten het warme licht van hun aandacht op mensen en geven het gevoel dat ze groter en completer zijn, gerespecteerd worden en gezien.”

Wie een Verlichter wil worden leest in zijn boek hoe dat moet. Volgens Brooks is er sprake van een ‘crisis van connectie’. Hij somt een aantal oorzaken op. “Sociale media maakt ons gek. Door toenemende economische ongelijkheid raken we van elkaar vervreemd. Diversiteit maakt samenlevingen interessanter maar ook ingewikkelder. En hij is ervan overtuigd dat we vroeger beter waren in het bijbrengen van normen en waarden. Dat gebeurde onder meer in de kerken , synagogen en moskeeën maar daar gaan steeds minder mensen naar toe.

De Bildungs-traditie, die draait om morele en intellectuele vorming, verspreidde zich vanuit Duitsland naar een groot deel van de westerse wereld, zegt Brooks. “Maar toen die halverwege de 20ste eeuw verdween is er niets voor in de plaats gekomen.

In dat gat is Brooks gesprongen.

Introvert – extravert

Afgelopen donderdag 15 februari heb ik, samen met 7 andere trainingsacteurs ,via de NVvT, de workshop “Introvert – Extravert’ gevolgd. Deze bijeenkomst werd gegeven door Marijke van Düsseldorp bij Boekhandel Hijman te Arnhem. Marijke is trainer/coach voor introverte mensen. (Mimicri-training.nl)

Aldus Marijke: “Wees je als extraverte trainer bewust dat je voldoende rust, structuur en overzicht in de training brengt. Laat stiltes bestaan, spreek stille mensen aan en zorg door de keuze van werkvormen dat zij aangehaakt blijven en dat ook hun bijdrage zichtbaar wordt. Maak als trainer geen expliciet onderscheid tussen introverte en extraverte mensen in je groep, ga ze niet indelen in hokjes. Laat door je werkwijze ieder tot zijn recht komen.

Wees je als introverte trainer bewust dat je genoeg snelheid, afwisseling, spanning, acties en ruimte voor interactie hebt in je training. Onderbreek veelpraters, en perk zijwegen in. Wees er alert op dat je complimenten geeft, vooral extraverte deelnemers hebben daar behoefte aan. “

Ik kijk terug op een inspirerende bijeenkomst waarbij ik mij realiseer dat ik een behoorlijk extravert persoon ben! Waardevol om als extraverte co-trainer en acteur rekening te houden met introverte deelnemers!

Leven veranderend Inzicht

Er is geen vaste formule voor creativiteit. Zorg dat je niet vast komt te zitten in een format. Als je iets nog niet eerder hebt gedaan, of het nu een opdracht, een taak of een nieuwe baan is, en het heeft wél je belangstelling, spring er dan gewoon in.

Het helpt natuurlijk als je daarbij niet afhankelijk bent van een hoog inkomen. Dan kun je avontuurlijk, leuk of interessant werk aannemen, ook als het minder betaalt. Doordat ik geen hoog inkomen meer nodig heb lukt het mij om nieuwsgierigheid en in verbinding met mensen willen staan, als mijn belangrijkste drijfveren te hebben – in plaats van geld.

Ik kan op dit moment tijd vrij maken (lieve Carol dank!) om in mezelf én in mijn werk als Zelfstandig Trainingsacteur te investeren. Ik plant zaadjes voor de toekomst door buiten opdrachten en werktijd om , interesses te ontplooien en meer tijd te besteden aan mijn hobby. Die optredens geven enorm veel energie! Mensen blij maken geeft een enorm warm gevoel. Door die optredens samen met Gerda, het tekenen van wenskaartjes kom ik op een andere manier met mensen in contact. Koffie drinken met iemand in de bibliotheek, een hoogbejaarde buurvrouw bezoeken, in verbinding zijn met iemand uit het publiek na een optreden,

Ook als ik bezig ben met acquireren, lukt het mij om me even helemaal terug te trekken uit de opdrachten en even dingen te doen die er niets mee te maken hebben. Een lied zingen, een tekst oefenen, een kaartje tekenen. Het brengt me andere inzichten en meer relaties. Zoals een interview op Gorssel.nl

Na een uurtje tekenen of zingen ben ik weer opgeladen voor een volgende opdracht of voor het bellen naar een mogelijke opdrachtgever.

Boos!

Boosheid zet aan tot actie. Mensen worden gemakkelijker boos als ze het gevoel hebben dat ze nog iets kunnen veranderen aan de situatie of dat er nog iets te winnen valt.

Woede op de werkvloer is alleen nuttig voor mensen in machtige posities. Je baas een snauw geven werkt juist averechts. De culturele context maakt ook uit. In Nederland vinden we het normaal dat iemand af en toe boos wordt in het openbaar. Maar in bijvoorbeeld Japan zou het onacceptabel zijn om boos te worden in het openbaar. Daar is de sociale harmonie ( de ‘wij-cultuur’) belangrijker dan de gevoelens van het individu (de ‘ik-cultuur’).

Helpt het om jezelf eerst even goed kwaad te maken om vervolgens geconcentreerd de belastingaangifte te gaan doen of je rotzooi in je huis op te ruimen? Volgens Gerben van Kleef, hoogleraar sociale psychologie aan de Universiteit van Amsterdam, zou dat best wel kunnen. Maar er is natuurlijk ook een andere oplossing. Blijdschap! Deze emotie zet óók aan tot actie maar vanuit een positief gevoel. Om die vervelende taak gedaan te krijgen kan het helpen om je lievelingsmuziek aan te zetten. lekker hard! Maak een dans op een driekwartsmaat door je kamer!

Toch een gezelliger idee bij de start van 2024!

Je brein en agressie

Agressie laat je brein nooit ongemoeid. Er zijn de laatste tijd talloze onderzoeken die laten zien wat er in onze hersenen gebeurt bij agressie. Ik beschrijf hieronder een voorbeeld.

Tijdens een onderzoek moesten studenten een essay schrijven over een voor hen persoonlijk en sociaal onderwerp. Vervolgens werd dit stuk beoordeeld door een medestudent die ze niet kenden. Sommige studenten kregen een positieve beoordeling, andere een negatieve met de slotzin: “Ik kan niet geloven dat een ontwikkeld persoon zo denkt. Ik hoop dat hij nog iets leert op de universiteit.” De beledigde studenten voelden zich natuurlijk gefrustreerder dan hun medestudenten met een positieve beoordeling. (En dat was precies de reden van het onderzoek.) De EEG-scans toonden aan dat de activiteit aan de linkerkant van de frontale cortex (het hersengebied aan de voorkant , de voorhoofdskwab) toenam bij degenen met de negatieve beoordeling en dat de activiteit aan de rechterkant afnam. De onderzoekers concludeerden dat de linkerkant van de voorhoofdskwab betrokken is bij de motivatie om iemand agressief te benaderen en de rechterkant bij de motivatie om je om te draaien en weg te lopen. Agressie gaat dus samen met veranderingen in je brein.

November 2023

Workshop MBTI Utrecht o.l.v. Lieneke van Waalwijk

Op zaterdag 14 oktober 2023 volgde ik met 7 andere trainingsacteurs een workshop MBTI. De bijeenkomst werd georganiseerd door de NVvT en vond plaats in ‘In de 3 Krone’ te Utrecht. De bijeenkomst werd gegeven door Lieneke van Waalwijk. Zij is een gecertificeerd MBTI coach en trainer en ze werkt al jarenlang met MBTI. De afkorting staat voor Mijers Briggers Type Indicator. Het model is gebaseerd op 16 persoonlijkheidstypes en elk type mens heeft zijn eigen verschillende persoonlijkheidskenmerken. Het geeft hiermee inzicht in de verschillende kenmerken van mensen die van invloed kunnen zijn op hun interacties met anderen. Het gaat om enkel leren en tot inzicht te komen. Het is al een oud model , gebaseerd op Carl Jung, maar wordt steeds weer aangepast en verbeterd.

We gingen het model gelijk toepassen op onszelf. Hoe werk het voor jou? Waar krijg je energie van? Hoe neem je besluiten? Er vielen kwartjes deze ochtend!

In de middag gingen we oefenen. Hoe we de opgedane kennis van MBTI kunnen inzetten in het trainingsacteren. We kregen via Lieneke nieuwe ‘volumeknoppen’ aangereikt die je harder of zachter kunt zetten tijdens de training. Ik leerde die middag de taal van MBTI zodat k sneller kan schakelen met een trainer die met dit model werkt.

Het was een plezierige dag vol zelfinzicht en nieuwe kennis!